Zeilen op Loch Ness

Maandag 15 juli
Om 7 uur ‘s ochtends staat de eerste fotograaf met telelens op statief al gereed bij Chanonry Point, 8 mijl voor de zeesluis bij Clachnaharry, de ingang van het Caledonisch Kanaal. 100 meter achter hem staan nog meer mensen. Toeristen die een glimp of liefst een show van de dolfijnen willen zien die permanent wonen in dit stuk water. Heel apart. Het heeft veel weg van een zondagochtendtafereel in de winter bij Battenoord aan de Grevelingen waar de flamingo’s in het ondiepe water staan te poseren. 

Vanaf half negen start de eerste schutting het Kanaal op. Elke schutting kost een uur doorlooptijd, minstens, waarbij we ook de reeds geprepareerde “licence” in het kantoortje mogen betalen. De eerste sluis van de 29 die we de komende 4 dagen door gaan.

Tegen het middaguur ligt iedereen in getijloos water. De enige verhoging en verlaging wordt veroorzaakt door de eerste trap van 4 sluizen om de hoek.
De grasstrook naast de steigers en kade leent zich perfect voor een borrelplek.
Paul en ik hebben al veelvuldig contact gehad met Jo van de marina en hebben op haar kantoor de volgende dag vergadering met haar en de lockmanager David over de sluisindeling van 21 schepen. Er wordt een drietal bootjesverzamelingen getekend die in elke sluisbak van 45 x 10,6 meter moeten passen. We stellen een TL, teamleider of vice admiraal per groep aan: Ruud van de Phoenix en Jeannot van de Jack in the Box. Hun beloning over een paar dagen is groot: zakje OceanPeople-stroopwafels.

We hebben het hardlopen weer opgepakt, al is het een zeer klein ploegje van 4 vandaag.
We rennen over het pad langs de sluizentrap en het smalle kanaal erna, en volgen de afsplitsing naar het centrum van Inverness. In hoog tempo komen we voorbij de bruggen en de bijzondere voetgangershangbrug, in een ontwakende stad.

Later lunchen we bij de gezellige Clachnaharry Inn, in de tuin, bijna óp de spoorlijn.

Woensdagochtend om 8 uur start de eerste groep, nog vóór de brug over belangrijkste doorgaande weg in Inverness gesloten wordt voor de ochtendspits. Een extra vroege schutting voor ons. We hebben de procedures van invaart, lijnen beleggen, bemanning op de kant die gaat meelopen van bak naar bak, gisteren besproken. Voorin de sluis is het het meest turbulent, met het trapsgewijze verval van circa 3 meter per bak. Vandaag en morgen gaan we stijgen, tot we bij Laggan zijn. Dan zakken we de Schotse hooglanden weer af.
De routine zit er al snel weer in. Shaula ligt vooraan aan stuurboord. Lijntje terug naar de achterste lier en lieren maar. Hoeft Sivy achteraan niet zo te sleuren. 

Groep 2 en 3 zijn een paar uur later aan de beurt en helpen bij het verkassen de trap op.

Vandaag komen we op Loch Ness, een 2e ontmoeting na 6 jaar. De wind staat daar mee of tegen, nooit dwars. Vandaag tegen, wederom. We gaan zeilen!! 27 slagen later komen we in Fort Augustus aan. Halverwege bij Urquhart Castle zeilen we dicht langs de kant om live op de webcam te komen terwijl de ouders van Maite ons zien op hun computerscherm thuis: “ik zie nu de Stormvogel voorbij komen; nu twee motorboten; zijn jullie dat met dat zwarte zeil; ja ik zie een rode pixel.” Wát, ik ben gereduceerd tot een pixel, springend in m’n rode Helly Hansen zeiljas! Maite roept de vorderingen van haar vader door. Later ontvangen we een niet zo heel scherp filmpje van onszelf via WhatsApp voorzien van commentaar dat die donkere vlek achter ons echt het monster van Loch Ness moet zijn geweest. Aan rampspoed ontsnapt!

We nemen met onze 21 schepen wel wat meters steiger in beslag. De sluiswachter besluit ons van groep 1, met ons goedkeuren, in de eerste sluisbak te leggen voor de nacht. Scheelt morgen alvast 1 actie en scheelt bezetting aan de steigers. Je moet alles een keer gedaan hebben, dus ook slapen in de sluis met een waterval voor je boot: de overflow van bak 2 naar bak 1. Het regent licht; we borrelen in ons zeilpak op de rand bij de sluis terwijl onze boten veelvuldig gefotografeerd worden.

Het is druk met huurmotorbootjes, waarbij de bemanningen in dikke oranje zwemvesten aan boord staan, overduidelijk meegeleverd bij de boot. Sluiswachters zijn terecht erg kien op het dragen van reddingsvesten van alle bemanningen, op de boot en op de sluiswanden. Het verval en stroming in de sluizen is groot.

De sluizen bij Fort Augustus zijn turbulenter dan die bij Clachnaharry. Paul moet behoorlijk trekken aan de voorlijn om de boot de bedwang te houden vanaf de hoge sluiswand. Tijdens het schutten wisselt de bemanning op de kant: Sivy heeft tijd, op mijn verzoek, om Nessie-opscheplepels te kopen. Een tip van de Loxia, want Jeannette had deze al gekregen voor moederdag van dochter Melanie.

 We overnachten met vijf boten aan een enkel steigertje op Loch Oich bij een kasteelruïne Invergarry Castle, vlakbij het Schotse Invergarry Hotel waar we in de stromende regen binnen gaan voor een thee met scones. We komen in de lounge waar we automatisch heel zachtjes praten in een zó typisch Engels/Schotse aristocratische sfeer. Oud, maar niet sleets. Geheel in stijl gedecoreerd, met jachttrofeeën in de hal. Een groot dienblad met potten thee en veel serviesgoed met scones worden gebracht, terwijl wij uitdruipen van de regen.

De Phoenix en Meermin liggen voor anker bij ons. We zijn op het hoogste punt in het Caledonisch Kanaal.
We zien groep 3 voorbij varen naar Laggan.
Ook op Loch Lochy kunnen we prachtig zeilen. Geen golven, wel wind (op de neus).
Wedstrijdje natuurlijk, zo hoog mogelijk aan de wind, “bakboord!” voorrang verlenend en nemend. Diep tot de rand van de bergen langs het meer.

Op dag 3 komen we tot Neptune’s Staircase, 8 sluizen naar beneden. Doorlooptijd 2 uur. Zaterdagochtend (20 juli) gaan we door en besluiten door te zeilen naar Dunstaffnage. Vandaag staat er een westenwind, zondag (hardere) zuidenwind tegen mét veel regen in de middag (code geel). De westenwind is zeer vlagerig en valt van de berghellingen af net na Corpach op Loch Linhe. De berg Ben Nevis beziet onze vloot van een afstand.
“Vieren, vieren, vieren”, roep ik tegen Jules die de grootschoot in z’n handen heeft, afwisselend in en uit de klem. Het is actief zeilen, zullen we maar zeggen. Mooi!!
We zijn in West Schotland met “stunning scenery”.

Wat de zee met je doet

Vrijdag 26 juli - Tobermory

De afgelopen drie dagen waren zonnige dagen in Tobermory, het kleurrijke dorp op het Isle of Mull, terwijl Nederland smelt in de 40-graden-plus hitte. Prettig zonnige dagen waarin je naar hartelust kunt wandelen, in je dinghy de baai verkennen, en het eiland rondtoeren. En uiteraard op alle activiteiten je mede RBAC-zeilers kunt ontmoeten. De Coop draait extra omzet, evenals de ijsjeszaak, Café Fish en het restaurant van Hotel Tobermory. Helaas ligt de bar/restaurant bij de marina er zwart geblakerd bij door een keukenbrand. Dat was in 2013 de populairste ontmoetingsplaats.
Tobermory is een pareltje, gezellig druk door bezoekende toeristen, maar ook nog met de lokale visserij aan de kade en het komen en gaan van de oud vertrouwde “zwart met witte opbouw en rode schoorsteen”-veerboot van Caledonian MacBrayne.

Mijn vorige blogpost stamt uit de tijd in Edinburgh: voelt als "máánden" geleden. Veel indrukken in dit prachtige land.

De 2 korte nachttochten vanuit Edinburgh naar Clachnaharry, naast Inverness behoren al een tijd tot de historie. Zeer korte nachten met een schemer tot na middernacht. Even is er echte donkerte van 01.00 tot 02.30 uur en dan alweer enige grijsschakering in het ochtendgloren. Om 4 uur is het licht.

We hebben geweldig gezeild van Peterhead aan de oostkant van Schotland om de kaap naar ons noordelijkste puntje van deze reis.

Mooie noordenwind in de late namiddag, zicht op mysterieuze kustplaatsjes dicht langs het water onderaan de groene steile rotsheuvels. In de avond gaat de wind liggen, straalt de zon op de kust en het water, en wordt Paul bij de zonsondergang beloond met een ware "green flash", een schitterend maar zeldzaam verschijnsel waarbij breking van het licht zorgt voor een korte groene flits op de horizon. Hilde op de Stormvogel en Walter op de Avatar hebben het ook gezien. Gelukkig, getuigen, geen verzinsel :-)

Dat het reizen op zee wat met je doet, wisten wij al langer, maar het is fantastisch als blijkt wat het teweegbrengt bij Maite, de vriendin van onze Jules, voor het eerst aan boord van Shaula op zee. Met toestemming citeer ik uit haar reisjourmaal:

"Zondag 14 juli - 20.00 uur in de avond

Heb je je ooit wel eens gerealiseerd hoe mooi deze wereld is?

Hoe de zon ons warmte geeft, leven brengt, geluk schept, licht geeft en tederheid achterlaat.
Hoe het water ons kan dragen, kan verzorgen, kan helen en zorgt voor een leefbare omgeving.

Hoe het land ons leert wat afstanden zijn, seizoenen werken en ons zowel flora als fauna verschaft.

Zo zit ik op het water, gedragen door de kracht van eenheid, en zie ik naast me het water veranderen in vloeibaar ijs bij elke golf, zie ik vogels cirkelen rond hun maaltijd en de zon veranderen in kleine diamantjes op het water. 

Bij elke seconde dat de zon verder richting de horizon zakt lijkt de wereld weer een stukje mooier te worden. Bij elke deining lijkt een mantel van water ons te willen instoppen, als een klein kind voel ik me veilig, omgeven door rust en eeuwenoude wijsheid."

Edinburgh - 12 juli 2019 vrijdag

“Laten we hier nog een groepsfoto maken, zo voor de brug”, wijst Ruud terwijl we samen komen voor het palaver in Port Edgar. Beetje inschikken, beetje naar rechts schuiven, en t lukt, de meute staat erop!

We gaan beginnen aan het nachtje door naar Peterhead, Noord Schotland. Het is al 2 dagen broeierig warm. Gisteren code geel voor onze landstreek, met kans op zwaar onweer. Niks gezien, niks gehoord. Paar spatjes regen. Prima weer gehad in Edinburgh, met nachtelijke stortbuien, en een eerste havendag regenjas mee. 

Net als 6 jaar geleden komt er een groot hogedrukgebied over Schotland heen te liggen komende dagen. Wat weinig wind, maar we zullen niet klagen. T kan zo veel slechter. Als je factor 30 en 50 moet smeren is het goed. 

De Round Britain Adventure Cruise is 10 dagen geleden van start gegaan in Scheveningen, in het warme warme warme weekend! Vertrek paar uur uitgesteld om de top van de harde westenwind er net even af te laten. De wind zou in de avond mooi ruimen naar NW en N, zodat de koers gaandeweg naar Engeland verlegd kon worden. De noordelijke Noordzee zou niet aangenaam zijn met harde NW wind. Wij kunnen “er onder door” naar de overkant.

Uiteindelijk wordt het nog een motoroversteek naar Hartlepool voor de tweede dag. Onderweg kwamen we, behalve veel boorplatforms en windmolenparken, ook veel visboeitjes tegen. Niet altijd goed zichtbaar en helaas pikt de Safina er net voor het licht wordt ééntje op. Schroef vast, geen snelheid meer. En slepen helpt ook niet. De Bolder met de 100 pk op volle kracht, krijgt de vaarsnelheid maar tot 1 à 1,5 knopen door het water. Daar hangt iets goed zwaars onder.

Paul besluit dat er niets anders op zit dan op open water met zn duikset onder de Safina te duiken om het geheel te klaren.

Het lukt, ondanks de harde stroming. Drie kwartier later kan de Safina weer vooruit!

Een aantal van de groep hebben gewacht in de commerciële haven voor het water hoog genoeg stond om naar de sluis van de marina te gaan. Een “warm welcome” wachtte. 

En of de duvel er mee speelt, of het heeft verband met de visnet-actie: Safina verliest in de sluis haar schroef. 

Appje in de groep en een juiste reserveschroef verwisselt van eigenaar. ‘s Middags in de kraan en ook die klus is geklaard.

Hartlepool - Amble wordt een heerlijke zeildag, met veel leven op en in het water.

Ook bij Amble wordt op zee gewacht voor we over de drempel kunnen. Bij anker op blijkt de ankerlier van onze Shaula te haperen totdat ie t geheel begeeft. 

Opstapper Bert wisselt met Jules en Maite  bij ons aan boord en een middag in de workshop sleutelen met Ruud aan de ankerlier levert de eindconclusie “niet meer te repareren”. En Google levert 1 op voorraad in een zaak in Southampton met gratis UK delivery, paar pond extra voor levering in 1 werkdag. In Port Edgar marina zal de lier op ons wachten.

We bekijken de finale van het WK vrouwenvoetbal met veel enthousiasme in de jachtclub van Amble, waar een mooi groot tv scherm hangt. De laatste gasten van een doopfeest verlaten net de club, als een andere ambiance begint. De EK-finale hadden we een tweetal jaar geleden in Zweden gekeken, met de groep van de Nordic Round. Zo blijven de evenementen altijd bij je.

Eyemouth is dit jaar niet zo meedenkend als vorige keer en ziet geen kans onze groep of zelfs in 2-en gesplitst een plekje voor de nacht te bieden. De visservloot neemt klaarblijkelijk de gehele kade in beslag en de bezoekerssteiger zou onvoldoende diepte en ruimte bieden. Leuk detail is wel dat onze RBAC 2013 groep full color als attractie van Eyemouth marina staat in de brochure Sail Scotland.

Dus: in 1 keer naar Edinburgh.

Vroeg op, om 5 uur eerste boten over de drempel bij de haven van Amble Voordeel: t is al licht. Dat scheelt enorm. Er staat nog een forse deining in de havengeul. Eenmaal op zee is het goed te doen. Lekker zeilen, een stukje motoren, afgewisseld met dolfijnenshow, papegaaiduikers, zeehonden en de rots vól Jan van Genten, Bass Rock. Ruim voor donker varen we onder de markante vaalrode Forth Railwaybridge door en liggen in een mooie box in Port Edgar Marina. 

Wat Jules het allermooist vindt in deze haven is de verkoopgarage Engine 710 op het terrein. 10 Landrover Defenders op een rij en aan de andere kant van de weg nog 10. Een snoepwinkel.

South Queensferry is een prettig dorp, met karakteristieke gevels in de hoofdstraat langs het water: een oude pub met beschilderd uithangbord, kinderkopjes, restaurants en bankjes aan het water te over.

Ideaal om af te wisselen met de drukte van het nabijgelegen Edinburgh.